De NIOSH methode is een rekenmodel om het risico op overbelasting door het tillen van lasten te beoordelen. NIOSH is het Amerikaanse “National Institute of Occupational Safety and Health”, waardoor de NIOSH methode is uitgegroeid tot internationale referentie. Centrale begrippen in de NIOSH methode zijn het maximum gewicht van 23kg in optimale omstandigheden, het maximum aanbevolen gewicht of de “recommended weight limit” en de lift index. Deze drukt het risico op overbelasting uit.
- Optimale omstandigheden: 23kg
- Recommended weight limit (RWL)
- Lift index
- Interpretatie
- Voorbeeld NIOSH methode
- Factoren NIOSH methode
- Internationale normen
Optimale omstandigheden: 23kg
Ondanks mechanisering en automatisering komt handmatig tillen nog steeds veel voor. Tillen is nochtans een belangrijke oorzaak van rugklachten. Als handmatig tillen van zware lasten nodig is, moet men streven naar optimale omstandigheden:
- Last dichtbij het lichaam
- Gewicht bevindt zich bij het oppakken op een hoogte van ongeveer 75 cm
- Verticale verplaatsingsafstand van de last is niet meer zijn dan 25 cm
- Last wordt met twee handen opgepakt
- Houding kan vrij gekozen worden
- Romp is tijdens het tillen niet gedraaid
Recommended weight limit
Voor het bepalen van de recommended weight limit of het maximum aanbevolen gewicht, neemt men de reële werkomstandigheden in rekening. Hierbij wordt gekeken naar volgende factoren:
- H: horizontale afstand van de enkels tot de handen
- V: verticale afstand van de grond tot de handen
- D: verticale verplaatsingsafstand van de last
- A: romprotatie, asymmetriefactor
- F: tilfrequentie
- C: contact met de last
In optimale omstandigheden bedraagt het aanbevolen gewicht dan 23 kg. Dit gewicht wordt vervolgens vermenigvuldigd met de 6 factoren die variëren tussen 0 en 1 (de optimale situatie).
RWL = 23kg * Hf * Vf * Df * Af * Ff * Cf
- Hf = 25/H (minimaal 25cm tot maximaal 63 cm)
- Vf = 1 – 0.003 x |V-75| (maximaal 175 cm)
- Df = 0.82 + 4.5/D (verplaatsing < 25cm, dan Df = 1)
- Af = 1 – 0.0032 A (in °) (rotatie moet < 135° zijn)
- Ff = aantal keer per minuut, zie tabel (minstens 0,2)
- Cf = zie tabel
NIOSH calculator
NIOSH tabellen
Lift Index
De lift index is de verhouding tussen het gewicht dat effectief getild wordt en het aanbevolen gewicht. Deze waarde geldt als risico-indicator. De NIOSH methode streeft naar een lift index van minder dan 1, het reële gewicht is dan lager dan het maximum aanbevolen gewicht.
In de praktijk wordt volgende indeling gebruikt:
Interpretatie
Het uitgangspunt van de NIOSH methode is dat het grootste deel van de bevolking (99% van de mannen en 75% van de vrouwen) zonder gezondheidsrisico de tilhandeling kan uitvoeren. Deze grens zou overeenkomen met een drukkracht van 3400 N op de tussenwervelschijf van L5-S1 of een energieverbruik van 3.5 kcal/min.
De NIOSH methode kan alleen gebruikt worden onder volgende voorwaarden: men kan de houding vrij kiezen, met twee handen tillen, normale temperaturen en tillen met een gecontroleerde snelheid. Voor situaties die niet voldoen aan deze voorwaarden levert de NIOSH methode immers te hoge grenswaarden.
Voorbeeld NIOSH methode
Deze taak is op het begin reeds te belastend voor de werknemer en kan leiden tot overbelasting. Op het einde van de beweging is de belasting op de rug nog hoger.
Het berekenen van de eindpositie is nodig wanneer er een significante controle nodig is op de bestemming. Dat is onder volgende omstandigheden:
- Opwaartse kracht om last af te remmen
- Herpakken van de last
- Last even houden op bestemming
- Last positioneren of begeleiden op het einde
Factoren NIOSH methode
H – horizontale afstand
Dit is de horizontale afstand tussen het middelpunt van de lijn tussen de binnenenkels en de positie van de handen (midden hand). Dit komt meestal overeen met het zwaartepunt van de last, maar de handen tellen. Deze afstand bedraagt minimaal 25cm en maximaal 63cm.
V – verticale afstand
De verticale afstand rekent men vanaf de grond tot het midden van de handen. Bij een verschillende hoogte van beide handen, neemt men het midden van de twee handen. De verticale afstand bedraagt maximaal 175cm. Men meet deze afstand steeds op het begin en op het einde.
D – verticale verplaatsing
De verticale verplaatsing is een logisch gevolg van het meten van de verticale afstand op het begin en einde van de tilbeweging. Het verschil is immers de verticale verplaatsing. Deze afstand kan variëren tussen minimaal 25cm en maximaal 175cm.
A – asymmetrie / torsie rug
In de eerste plaats dient men asymmetrie proberen te vermijden. Wanneer de torsie uitgelokt wordt door de werkomstandigheden, zal men deze meenemen. Men trekt een loodlijn op het middelpunt tussen de binnenenkels. De hoek tussen deze loodlijn en de lijn naar het middelpunt van de twee handen, is de torsie. De NIOSH methode veronderstelt dat de voeten zich niet verplaatsen. Dit is misschien een overschatting, maar beschermt wel de medewerkers.
F – frequentie
Men neemt de gemiddelde frequentie over een tijdsspanne van 15 minuten. Wanneer er veel variatie is doorheen de dag, dan neemt men een representatieve steekproef. De frequentie kan variëren van minimaal 0,2x/minuut tot maximaal 15x/minuut tillen.
D – duur
De duur kan men bepalen in functie van de werktijd (<1u, 1-2u, 2-8u) of in functie van de hersteltijd. Wanneer de hersteltijd langer duurt dan de tiltijd, dan komt men de duurklasse <1u uit. Bij een herstel van meer dan 1/3 van de tiltijd, dan is de duurklasse 1-2u. Bij normale of kortere pauzes, is de duurklasse 2 tot 8u in de NIOSH methode.
C – contact
Het contact met de last kan goed, gewoon of slecht zijn. De eerste parameters is de omvang van de last. Een compacte last is kleiner dan 30x40cm. Bij een grotere last is de grip altijd “slecht”. Een “goede” grip veronderstelt een handvat op een compacte last. Wanneer er geen handvat is, maar een comfortabele haakgreep met de vingers 90° gebogen, dan is het contact “gewoon”. Wanneer geen haakgreep mogelijk is, is de grip “slecht”.
Internationale normen
De NIOSH methode vormt ook de basis voor internationale normen zoals ISO11228-1 en EN1005-2. Voor de volwassen werkpopulatie hanteren deze normen weliswaar een startgewicht van 25kg. Dat is dan aanvaardbaar voor 95% van de mannen en 70% van de vrouwen. De NIOSH methode geldt als internationale referentie om het tillen van lasten te beoordelen. Ondanks wetenschappelijke bedenkingen rond het bepalen van de drukbelasting, voorspelt de methode toch goed de kans op rugklachten.
Info: Handleiding NIOSH
* Tillen:
NIOSH methode – multi NIOSH – EN1005-2 – ISO11228-1
KIM methode – MAC – Lifft – 3D SSPP – Ohio State richtlijnen
* Calculator:
NIOSH calculator – Liberty Mutual – Draaggewicht – KIM tillen
